Γιάννης Κούρος: Μήπως ήρθε η ώρα να ξαναδώσουμε προτεραιότητα στο ήθος;

Από την πλευρά μου θα μιλήσω από τη θέση του αθλητή ή του αθλούμενο γενικότερα, αλλά και ως στέλεχος του γραφείου αθλητισμού του ΑΣΑΕΔ.

Η ειρήνη είναι η σημαντικότερη προϋπόθεση για ευημερία, δημιουργικότητα, παραγωγικότητα, ομαλότητα, ασφάλεια, παιδεία και πολιτισμό.

Ο αθλητισμός ως μέρος της γενικότερης έννοιας του πολιτισμού είναι κλειδί για την προώθηση αυτής της προϋπόθεσης, της ιδέας της ειρήνης, της εκεχειρίας ή αποχής από εμπόλεμες συρράξεις. Ο αθλητισμός αναπτύσσει το αίσθημα της φιλίας των λαών και της ευγενούς άμιλλας μεταξύ των συναγωνιζόμενων. Ως εκ τούτου, μόνο ο αθλητισμός μπορεί με αίσθημα του καλού και του αρμονικού να επιβάλει μια συνθήκη σεβαστή σε όλους. Ούτε οι επιμέρους θρησκείες επεμβαίνουν, ούτε τα επιμέρους πολιτεύματα. Οι ιερές πόλεις της Ήλιδας και της Ολυμπίας δεν επέτρεπαν παρουσία στρατού στα ιερά χώματά τους. Η αποδοχή του πνεύματος της ανακωχής, ή και αποχής από πολεμικές επιχειρήσεις, καθώς και η αναγνώριση του απορρέοντος εξ αυτών πνεύματος του "ευ αγωνίζεσθαι" είναι το απόσταγμα του κηρύγματος κάθε εμπλοκής με την ολυμπιακή πραγματικότητα. Μέγιστο επίτευγμα επίσης της εκεχειρίας ήταν η αναστολή ακόμα και της θανατικής ποινής.

Ως δρομέας αγωνισμάτων μεγάλης διάρκειας και συχνά πολυήμερων, εκλαμβάνω αυτό το δρομικό γεγονός (όπως και οι συνάδελφοι του ΑΣΑΕΔ, οι προερχόμενοι από τον κλασσικό αθλητισμό) όχι ως αγώνα αναμέτρησης με άλλους, ούτε ως αγώνα αναμέτρησης με τα στοιχεία της φύσης, αλλά ως προσπάθεια σύγκλισης, ή, αν θέλετε, ταύτισης με τη φύση και τα οφέλη που μας παρέχει και με την αναβίωση της συγκεκριμένης πορείας μετά από εκατονταετηρίδες, επιχειρούμε να προσδώσουμε έμφαση στον προσδιορισμό του προσκυνήματος. Θα αποτελέσει ένα προσκύνημα σε αυτά τα ιερά μέρη όπου γαλουχήθηκαν ψυχές αρχαίων ολυμπιονικών, χωρίς κανένα κίνητρο πέραν ενός στεφανιού ελιάς και της τιμής της ιδιαίτερης πατρίδας, κάτι, που επίσης απεικονίζει και σήμερα το πνεύμα των Ε.Δ. καθώς και των ένστολων γενικότερα, όντας ταγμένοι στην υπηρεσία των πολιτών και κατ’ επέκταση της πατρίδας, για την οποία πολλοί αφιέρωσαν ή και προσέφεραν τη ζωή τους, επώνυμοι ήρωες αλλά και αφανείς «στρατιώτες».

Αναφερόμενος στο μη αγωνιστικό του Δρόμου της Εκεχειρίας τόνισε ότι: «Όλοι όσοι θα ολοκληρώσουν την πορεία στο χρονικό όριο που θα έχουμε θέσει, θεωρούνται νικητές και εκφραστές της νίκης, όχι μόνο γιατί μπήκαν σε μια δοκιμασία φυσικής κατάστασης, προσπάθησαν και κατάφεραν να διανύσουν την απόσταση σωματικά, αλλά και γιατί υπερέβησαν τα εσωτερικά πάθη του εγωισμού και του ανταγωνισμού για να μεταφέρουν ένα κοινό μήνυμα: Να διακηρύξουν τα οφέλη της υπέρτατης ιδεολογίας με διαχρονική αξία και οικουμενικά αποδεκτή. Το κοινό λοιπόν μήνυμα, αλλά και οικουμενικό, είναι το μήνυμα της ειρήνης και της εκεχειρίας. Μα η μέγιστη σημασία της, διαφαίνεται από το εκθαμβωτικό φως που εκπέμπει η αλήθεια της, όπου χωρίς την εφαρμογή της εκεχειρίας κανένα πολιτιστικό και αθλητικό γεγονός παγκόσμιου βεληνεκούς δεν μπορεί να τελεστεί χωρίς την εφαρμογή της. Σε τέτοιες ιδέες λοιπόν αρμόζει καθολικός σεβασμός. Ο πολιτισμός έχει διάφορες εκφάνσεις και παραμέτρους, μα η θέσπιση της εκεχειρίας θαρρώ πως είναι κατάκτηση του ανθρώπινου πνεύματος και είναι ύψιστης σημασίας στην πολιτιστική ιεραρχία, κι αυτό τιμά ιδιαίτερα τον ελληνισμό, ενώ είναι για το καλό όλων μας να προωθούμε και τις παρακαταθήκες του.

Η διαδρομή διέρχεται από 13 χωριά συν την Ήλιδα και την Ολυμπία όπου τερματίζει και δίνει την ευκαιρία στους κατοίκους και ιδιαίτερα στα παιδιά να βιώσουν ένα γεγονός το οποίο στην πορεία θα δώσει ζωντάνια με δραστηριότητες τουριστικής υφής, αξιοποιώντας σταδιακά τη δυναμική της περιοχής. Θα υπάρχουν 16 σταθμοί ανεφοδιασμού, οι περισσότεροι επανδρωμένοι από ντόπιους εθελοντές που θα τους δώσει τη χαρά της συμμετοχής σε κάτι ασυνήθιστο γι’ αυτούς.

Η πορεία που προγραμματίζεται και ενώνει τις δύο αρχαίες πόλεις της Ήλιδας και της Ολυμπίας στοχεύει να δώσει τη δυνατότητα σε αθλούμενους και, δη ένστολους, να γευθούν τη μοναδικότητα του συγκεκριμένου μονοπατιού, να διαβούν μια διαδρομή στα ίδια βήματα αρχαίων αθλητών, απαλλαγμένοι από τον εξοπλισμό τους, ως ένα τελετουργικό εξαγνισμού και σεβασμού της ειρηνικής κατάστασης, αλλά και συνάμα συνύπαρξης διαφορετικών πιστεύω, και παραδόσεων. Όπως στην αρχαιότητα, έτσι και σήμερα, συμμετέχοντες και επισκέπτες ενδείκνυται να νιώθουν ασφαλείς και ήρεμοι, ώστε να επιδοθούν ανενόχλητοι στην ιερότητα του καλώς νοούμενου συναγωνισμού ή της θέασης.

Θαρρώ πως μέσω των φορέων που οραματίστηκαν αυτό το εγχείρημα και με τη συμβολή του ΑΣΑΕΔ ευελπιστούμε να καλλιεργηθεί και να εμπεδωθεί ένα πνεύμα εξαγνισμού των αθλουμένων – όχι μόνο σήμερα, αλλά και στο μέλλον- όπου πρωταρχικό μέλημα να είναι η χαρά της συμμετοχής στην άθληση χωρίς ανταλλάγματα προσωπικού κέρδους, με γνώμονα την ειρηνική και αρμονική σύμπραξη σε δραστηριότητες που χρήζουν νηφαλιότητας σε επίλυση θεμάτων με διαφορετικές καταβολές, αλλότρια πολιτεύματα ή θρησκεύματα.

Επίσης νομίζω πως η ιδέα του Διευθυντή του ΑΣΑΕΔ και κατόχου του πανελληνίου ρεκόρ στο αγώνισμα του Μαραθωνίου, του κ. Ανδριόπουλου, να γίνει αυτή η αναβίωση κατά μείζονα λόγο από ένστολους και μάλιστα με τη συμβολική εναπόθεση των όπλων από ένστολους ολυμπιονίκες, την προηγούμενη της αναχώρησης των δρομέων από την Ήλιδα έχει μεγάλη σημασία και ως τελετουργικό και σημειολογικά:

1.       Διότι όταν ο έχων το πάνω χέρι με τον οπλισμό του,  δέχεται να παραιτηθεί κάθε προνομίου υπεροχής για να εγγυηθεί την αρμονική διεξαγωγή οποιασδήποτε εκδήλωσης με συρροή κόσμου, δηλ. με πλήθος και αυτό στη συνέχεια αποδεχτεί να το μιμηθεί η κάθε πλευρά που τυχόν έχει το προνόμιο του οπλισμού τότε, τι πιο καλύτερο για να αποφευχθούν ακόμη και ψεγάδια βαρβαρότητας, έχθρας ή όποιας εναντιότητας! Κι αυτό, θεωρούμε ότι έχει διαχρονική ισχύ. Το να υπάρχει δηλ. μια ατμόσφαιρα όπου δεσπόζει ο γαλήνιος και σώφρων νους.

2.       Αναβιώνοντάς το από ένστολους έχει συνάφεια με τον τρόπο που γινόταν στην αρχαιότητα, αφού συνάδει με το τότε έθιμο, όπου συνήθιζαν να αφήνουν τον οπλισμό τους στην Ήλιδα ώστε να κατευθύνονται άοπλοι προς την Ολυμπία. Δηλαδή στην αρχαία δομή του μοντέλου «πόλις – κράτος» ο κάθε πολίτης ήταν και οπλίτης. Σήμερα μόνο οι ένστολοι μπορεί να θεωρηθούν οπλίτες.

Ωστόσο δίνεται η δυνατότητα και σε αθλούμενους αλλά ικανούς πολίτες να γευτούν τη μοναδικότητα που προσφέρει η διαδρομή και το ίδιο το γεγονός αλλά πάντα με σεβασμό στους κανονισμούς που διέπουν τη συγκεκριμένη διοργάνωση.

Εμείς στο ΑΣΑΕΔ –ως εντολοδόχοι της γραμμής που χαράσσει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, για το έμψυχο δυναμικό του σε θέματα αθλητικής εκπαίδευσης- προσδοκούμε στο να αποτελέσει αυτή η πορεία – προσκύνημα, όχι στον επαναπροσδιορισμό, αλλά την επανεκκίνηση των αξιών του Ολυμπισμού, το πλαίσιο των οποίων έχουν χαράξει οι αρχαίοι Έλληνες, μα κατά καιρούς έχουν υποστεί διακυμάνσεις και ταλαντεύσεις, πηγάζουσες και ωθούμενες από υλικές σκοπιμότητες, παραγκωνίζοντας τις ηθικές καταβολές του Ολυμπισμού. Μήπως ήρθε η ώρα να ξαναδώσουμε προτεραιότητα στο ήθος; Μπορεί η άθληση να είναι δικαίωμα όλων, αλλά η έντιμη άθληση είναι απόρροια καλλιεργημένων και πολιτισμένων λαών.

Κλείνοντας και εκ μέρους του ΑΣΑΕΔ θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω όλους τους φορείς και συντελεστές –κρατικούς και μη, καθώς και τους εθελοντές- για τη συνδρομή τους σε αυτό το εγχείρημα».